انواع ریزش مو / معرفی 9 نوع مهم ریزش مو + دلایل و راهکارهای پیشگیری

یکی از دغدغه‌های اساسی زیبایی، انواع ریزش مو است که  افراد را در تمام سنین و جنسیت‌ها، اعم از زنان، مردان، نوجوانان، و حتی کودکان تحت تاثیر قرار می‌دهد. این مسئله می‌تواند ناشی از دلایل گوناگونی از جمله تغییرات هورمونی، عوامل ژنتیکی، استرس، بیماری‌های پوستی، کمبود تغذیه‌ای و تاثیرات محیطی باشد. شناخت دقیق انواع ریزش مو از جمله ریزش موی اندروژنتیک، تلوژن افلوویوم، آلوپسی آره‌آتا، و ریزش مو به دلیل کمبود ویتامین، برای تعیین استراتژی‌های درمانی موثر و انتخاب درمان‌های مناسب بسیار حیاتی است.

در این مقاله، ما به بررسی عمیق این انواع ریزش مو و ارائه راهکارهای متنوع برای مقابله با آن‌ها در گروه‌های سنی و جنسیتی مختلف می‌پردازیم، با هدف یافتن راه‌حل‌های سفارشی و اثربخش برای درمان ریزش موی هر فرد با ما همراه باشید.

انواع ریزش موی افراد مختلف

ریزش مو، یکی از مسائل شایع پزشکی است که می‌تواند به دلایل متفاوتی در افراد رخ دهد و به چندین دسته متمایز تقسیم می‌شود.

انواع اصلی ریزش مو شامل ریزش موی اندروژنتیک (شایع‌ترین نوع ریزش مو که اغلب به عنوان طاسی الگوی مردانه و زنانه شناخته می‌شود)، تلوژن افلوویوم (ریزش مو به دلیل استرس یا تغییرات فیزیولوژیکی)، آلوپسی آره‌آتا (یک بیماری خودایمنی که باعث ریزش مو در نقاط خاصی از بدن یا سر می‌شود) و ریزش مو به دلیل کمبود تغذیه‌ای یا اختلالات بیماری‌زا است.

درک این تفاوت‌های بین انواع ریزش مو از آن جهت اهمیت دارد که بتوان رویکرد مناسبی برای درمان و مدیریت هر نوع ریزش مو اتخاذ کرد. در ادامه، به بررسی عمیق‌تر هر یک از این انواع ریزش مو و روش‌های مداخله‌ای موثر برای هر کدام خواهیم پرداخت:

آلوپسی آندروژنتیک که معمولا به عنوان طاسی با الگوی مردانه و طاسی الگوی زنانه شناخته می‌شود، شایع‌ترین شکل ریزش مو در مردان و زنان است. در ادامه اطلاعات بیشتری در مورد این نوع ریزش مو و راه حل‌های درمان آن به شما می‌دهیم.

1. آلوپسی آندروژنتیک (طاسی با الگوی مردانه)

در مردان، آلوپسی آندروژنتیک به طور معمول با عقب نشینی خط مو شروع می‌شود و به دنبال آن نازک شدن در تاج سر ایجاد می‌شود. در واقع، اصلی‌ترین دلیل ریزش موی جلوی سر مردان، طاسی با الگوی مردانه است. این یک بیماری ژنتیکی است که تحت تاثیر هورمون‌ها، به ویژه دی هیدروتستوسترون (DHT) قرار می‌گیرد. DHT باعث کوچک شدن فولیکول‌های مو و در نتیجه رشد موهای کوتاه‌تر و ظریف‌تر می‌شود. درمان‌های شناخته شده برای این نوع ریزش مو به شرح زیر هستند:

• ماینوکسیدیل: داروهای موضعی بدون نسخه که می‌تواند ریزش مو را کند کرده و رشد مجدد را تقویت کند.
• فیناستراید: یک داروی تجویزی که از عملکرد DHT بر روی فولیکول‌های مو جلوگیری می‌کند و باعث عدم ریزش بیشتر مو می‌شود.
• جراحی کاشت مو: شامل پیوند فولیکول‌های موی سالم از یک قسمت از پوست سر به مناطق نازک یا طاسی است.
• لیزر درمانی سطح پایین (LLLT): یک درمان غیر تهاجمی با استفاده از دستگاه‌های لیزر سطح پایین برای تحریک رشد مو است.

2. آلوپسی آندروژنتیک (طاسی با الگوی زنانه)

یکی از مهم‌ترین علت‌های ریزش مو در زنان، آلوپسی آندروژنتیک است. البته این نوع ریزش مو در زنان به جای کاهش خط مو، منجر به نازک شدن مو در سراسر پوست سر می‌شود. تغییرات هورمونی در دوران بارداری و شیردهی، ژنتیک و افزایش سن می‌تواند در ایجاد این بیماری نقش داشته باشد.راهکارهای درمانی برای ریزش موی زنانه به دلیل آلوپسی اندروژنتیک به شرح زیر لیست می‌شود:

• ماینوکسیدیل: محلول موضعی مورد تایید زنان برای تقویت رشد مو و جلوگیری از ریزش بیشتر.
• درمان‌های هورمونی: در برخی موارد، عدم تعادل هورمونی را می‌توان با دارو درمان کرد تا به کاهش ریزش مو کمک کند.
• جراحی کاشت مو: مانند مردان، جراحی کاشت مو نیز می‌تواند گزینه‌ای برای زنان مبتلا به ریزش موی شدید باشد.

3. تلوژن افلوویوم، اختلال در چرخه رشد مو

تلوژن افلوویوم نوعی ریزش موی موقت است که در نتیجه اختلال در چرخه رشد مو ایجاد می‌شود. این نوع از ریزش مو می‌تواند مردان، زنان، جوانان و نوجوانان را تحت تاثیر قرار دهد؛ تلوژن افلوویوم زمانی اتفاق می‌افتد که تعداد قابل توجهی از فولیکول‌های مو به طور پیش از موعد وارد فاز استراحت چرخه رشد مو شوند. این می‌تواند توسط عوامل مختلفی از جمله استرس فیزیکی یا عاطفی، بیماری، بارداری، جراحی، کاهش وزن سریع، داروها یا کمبودهای تغذیه ای ایجاد شود. این عارضه می‌تواند منجر به ریزش بیش از حد مو شود.

اولین قدم در مدیریت تلوژن افلوویوم، شناسایی و رسیدگی به علت زمینه‌ای است. این ممکن است شامل کاهش استرس، بهبود تغذیه، یا قطع هر دارویی باشد که عامل این بیماری است؛ کاهش استرس از طریق تکنیک‌هایی مانند مدیتیشن، یوگا و تمرینات آرامش بخش کمک کننده خواهند بود. رعایت یک رژیم غذایی مناسب و سرشار از مواد مغذی مانند بیوتین، آهن و روی نیز مفید خواهد بود.

4.  آلوپسی آره آتا، معروف به ریزش موی سکه‌ای

آلوپسی آره آتا یک اختلال خود ایمنی است که باعث ریزش مو در تکه‌های کوچک و گرد روی پوست سر و سایر نواحی بدن می‌شود. این بیماری می‌تواند افراد در هر سنی از جمله مردان، زنان، جوانان و نوجوانان را تحت تاثیر قرار دهد.

اصلی‌ترین دلیل ریزش موی سکه‌ای یا آلوپسی آره آتا این است که سیستم ایمنی به اشتباه فولیکول‌های مو را هدف قرار می‌دهد.درمان‌های پیشنهادی این نوع بیماری مو به شرح زیر است: 

• تزریق کورتیکواستروئید: متخصصان پوست اغلب از تزریق کورتیکواستروئید به طور مستقیم در نواحی آسیب دیده استفاده می‌کنند. این درمان می‌تواند به تحریک رشد مجدد مو در داخل تکه‌ها کمک کند.
• ایمونوتراپی موضعی: یک محرک شیمیایی مانند دیفن سیپرون (DPCP) روی لکه‌های طاس اعمال می‌شود تا واکنش آلرژیک ایجاد کند.
• داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی: داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی خوراکی یا موضعی ممکن است برای سرکوب پاسخ ایمنی و جلوگیری از ریزش بیشتر مو تجویز شود. 

5.  آلوپسی کششی، شایع‌ترین دلیل ریزش مو در جوانی

یکی از شایع‌ترین علل ریزش مو در جوانی، آلوپسی کششی است. جوانان، به خصوص خانم‌های جوان که علاقه به بستن مدل موهای سفت در طولانی مدت دارند، با این مشکل مواجه می‌شوند. موهای دم اسبی یا گوجه‌ای اگر در طولانی مدت سفت بسته شوند، ریشه‌های مو شروع به شل شدن می‌کنند، به همین دلیل اصلی‌ترین عامل ریزش موی کششی به شمار می‌روند. 

• تغییر مدل مو: موثرترین راه حل برای ریزش موی کششی این است که موهای خود را محکم نبندید. مدل موهای شل‌تری را انتخاب کنید که ساقه مو را نمی‌کشد.
• مراقبت ملایم از مو: با احتیاط با موهای خود رفتار کنید تا آسیب بیشتر را به حداقل برسانید. از برس زدن محکم، حرارت زیاد و درمان‌های شیمیایی خودداری کنید. استفاده از یک شامپوی ملایم و بدون سولفات مانند شامپو هیرواتر بدون سولفات مدل FALL-STOP نیز مفید است.
• درمان‌های موضعی: در برخی موارد، درمان‌های موضعی بدون نسخه مانند ماینوکسیدیل ممکن است به تحریک رشد مجدد مو در مناطق آسیب دیده کمک کند. 
• ماساژ پوست سر: ماساژ ملایم پوست سر می‌تواند گردش خون در فولیکول‌های مو را بهبود بخشد و رشد مو را تقویت کند.

6. تریکوتیلومانیا: عامل اصلی ریزش مو در نوجوانی

تریکوتیلومانیا یک اختلال روانی است که با تمایل مکرر و اجباری برای کندن مو مشخص می‌شود. این عارضه می‌تواند افراد در هر سنی از جمله جوانان و نوجوانان را تحت تاثیر قرار دهد. این وضعیت اغلب پاسخی به استرس، اضطراب یا سایر محرک‌های عاطفی است و به عنوان یکی از مهم‌ترین علل ریزش مو در نوجوانی شناخته می‌شود. 

درمان اولیه تریکوتیلومانیا، روان درمانی، به ویژه درمان شناختی- رفتاری (CBT) است. CBT می‌تواند به افراد کمک کند تا محرک‌های کشیدن مو را شناسایی کرده و استراتژی‌هایی برای مقاومت در برابر این نیاز ایجاد کنند. این درمان‌ها معمولا شامل آموزش تغییر عادت برای عدم کشیدن موها است.

در برخی موارد داروهای مهارکننده یا روانپزشکی برای مدیریت استرس یا افسردگی تجویز می‌شوند. اگر این روش‌ها پاسخ ندهد، از وسایل مانع مانند دستکش یا بانداژ را برای جلوگیری از دسترسی به مو و به حداقل رساندن فرصت کشیدن توسط پزشک تجویز می‌شود.

7.  آناژن افلوویوم، ریزش موی ناشی از داروهای خاص

آناژن افلوویوم، یکی از انواع ریزش مو است که در مرحله رشد فولیکول‌های مو رخ می‌دهد. این نوع ریزش مو اغلب در نتیجه عواملی مانند شیمی درمانی، پرتودرمانی یا قرار گرفتن در معرض برخی سموم است. آناژن افلوویوم معمولا باعث ریزش ناگهانی موها می‌شود، اما پس از پایان دوره درمان موها دوباره مانند قبل رشد خود را آغاز می‌کنند. 

اگر ریزش مو ناشی از شیمی درمانی، پرتودرمانی یا قرار گرفتن در معرض سموم باشد، قطع یا تکمیل درمان اغلب اولین قدم است. در طول و بعد از درمان سرطان، افراد می‌توانند اقداماتی را برای به حداقل رساندن ریزش مو و افزایش رشد مجدد انجام دهند.

دستگاه‌های خنک کننده پوست سر، مانند “کلاهک‌های سرد” می‌توانند به کاهش ریزش مو در طول شیمی درمانی کمک کنند. برخی پزشکان ممکن است استفاده موضعی از ماینوکسیدیل (روگین) برای تقویت رشد مجدد مو پس از بازگشت فولیکول‌های مو به فاز رشد طبیعی خود را تجویز کنند. 

8. ریزش موی ناشی از کمبود تغذیه‌ای

ریزش مو می‌تواند نتیجه کمبودهای تغذیه‌ای باشد، زیرا فولیکول‌های مو برای رشد و حفظ موهای سالم به مواد مغذی خاصی نیاز دارند. کمبودهای تغذیه‌ای به عنوان یکی از علل انواع ریزش مو می‌تواند افراد را در هر سنی از جمله مردان، زنان، جوانان و نوجوانان و حتی کودکان را تحت تاثیر قرار دهد. کمبودهای تغذیه‌ای رایج مرتبط با ریزش مو شامل آهن، بیوتین، روی، ویتامین D و پروتئین است.

• تغییرات رژیم غذایی: از یک رژیم غذایی متعادل استفاده کنید که شامل انواع غذاهای غنی از مواد مغذی ضروری برای سلامت مو باشد. از پروتئین‌های بدون چربی، غلات کامل، میوه‌ها، سبزیجات و منابع چربی‌های سالم استفاده کنید.
• مکمل‌ها: در مواردی که تامین نیازهای مواد مغذی از طریق رژیم غذایی چالش برانگیز است، ممکن است مکمل‌هایی مانند بیوتین، روی و ویتامین D توسط پزشک تجویز شوند. 
• مکمل آهن: اگر کم خونی ناشی از فقر آهن دلیل ریزش مو باشد، مکمل‌های آهن ممکن است توسط پزشک تجویز شوند.
• مصرف پروتئین: مصرف پروتئین کافی برای سلامت مو ضروری است. اطمینان حاصل کنید که پروتئین کافی از منابعی مانند گوشت بدون چربی، ماهی، لبنیات و گزینه‌های گیاهی مانند لوبیا و آجیل مصرف می‌کنید.

9.  کرم حلقوی، ریزش موی شایع بین کودکان

کرم حلقوی که به نام کچلی نیز شناخته می‌شود، یک عفونت قارچی شایع پوست است. مشخصه آن بثورات قرمز دایره‌ای با حاشیه برجسته است که می‌تواند باعث خارش یا ناراحتی شود. برخلاف نامش، کرم حلقوی توسط یک کرم ایجاد نمی‌شود، بلکه توسط انواع مختلفی از قارچ‌ها به نام درماتوفیت به وجود می‌آید.

از مهم‌ترین دلایل این نوع ریزش موی کودکان، می‌توان به کرم حلقوی اشاره کرد؛ زیرا کودکان اغلب در حین بازی یا فعالیت‌های ورزشی در تماس فیزیکی نزدیک با یکدیگر قرار می‌گیرند که باعث می‌شود قارچ از کودکی به کودک دیگر منتقل شود.

داروهای ضد قارچ: در صورت مشکوک بودن به کرم حلقوی به عنوان یکی از انواع ریزش مو،  برای تشخیص و درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید. برای از بین بردن عفونت ممکن است کرم‌ها، پمادها یا داروهای خوراکی ضد قارچ تجویز شوند.

اجتناب از محرک‌ها: کودکان را تشویق کنید تا از خاراندن یا کندن نواحی آسیب دیده خودداری کنند، زیرا این امر می‌تواند عفونت را بدتر کند و بهبودی را به تاخیر بیندازد. مناطق آسیب دیده را تمیز و خشک نگه دارید.

اقدامات بهداشتی مناسب: وسایل شخصی، تجهیزات ورزشی و سطوحی را که ممکن است با قارچ در تماس باشند را تمیز و ضدعفونی کنید. لباس‌ها و ملافه‌ها را در آب داغ بشویید و کاملا خشک کنید.

10.  ریزش موی ناشی از عدم تعادل هورمونی

عدم تعادل هورمونی می‌تواند به ریزش مو در مردان و زنان کمک کند. نوسانات هورمونی چرخه رشد مو را تحت تاثیر قرار می‌دهد و منجر به انواع مختلفی از ریزش مو می‌شود. عدم تعادل هورمونی می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله شرایط پزشکی، استرس و تغییرات در سطح هورمون‌ها به دلیل افزایش سن باشد. هورمون‌هایی مانند آندروژن‌ها، هورمون‌های تیروئید و انسولین نقش مهمی در سلامت و رشد مو دارند.

• درمان جایگزین هورمونی (HRT): در برخی موارد، درمان جایگزینی هورمونی ممکن است برای متعادل کردن سطح هورمون توصیه شود. این اغلب در موارد یائسگی یا ریزش موی مرتبط با آندروژن استفاده می‌شود. 
• درمان تیروئید: اگر ریزش مو با اختلالات تیروئید (کم کاری یا پرکاری تیروئید) همراه باشد، درمان بیماری تیروئید می‌تواند به عادی سازی سطح هورمون‌ها و بهبود رشد مو کمک کند.
• تغییر سبک زندگی: مدیریت استرس و حفظ یک سبک زندگی سالم از طریق ورزش منظم، رژیم غذایی متعادل و خواب کافی می‌تواند به تنظیم سطح هورمون‌ها و حمایت از سلامت کلی مو کمک کند.

چرا ریزش مو در تابستان افزایش می‌یابد؟

حتما شما هم دقت کرده‌اید که ریزش مو در فصل تابستان افزایش می‌یابد و تبدیل به یک نگرانی رایج برای بسیاری از افراد می‌شود. ریزش مو در تابستان را می‌توان به عوامل مختلفی نسبت داد. قرار گرفتن بیشتر در معرض اشعه UV خورشید می‌تواند به ساقه مو آسیب برساند و منجر به خشکی و شکستگی شود.

برای جبران خشکی مو بهتر است از آبرسان مو هیرواتر مدل COLLAGEN + KERATIN استفاده کنید. شنا کردن مکرر در استخرهای کلردار یا آب شور می‌تواند روغن طبیعی مو را از بین ببرد و باعث آسیب و ریزش مو شود. تعریق بیش از حد در طول تابستان نیز منجر به بیماری‌های پوست سر مانند شوره سر یا عفونت‌های قارچی می‌شود و ریزش مو را افزایش می‌دهد. 

روش‌های کاهش ریزش مو در تابستان 

همان طور که در بالا گفتیم ، تابستان فصل شیوع ریزش مو است که راهکارهای زیر را به عنوان راهکارهایی برای کاهش شیوع انواع ریزش مو در تابستان پیشنهاد می‌کنیم:

• با استفاده از کلاه یا استفاده از محصولات محافظ مو حاوی فیلترهای UV از موهای خود در برابر نور خورشید محافظت کنید.
• قبل از شنا موهای خود را با آب تمیز بشویید تا جذب کلر یا آب شور به حداقل برسد.
• پس از شنا، موهای خود را با شامپوی ملایم به خوبی بشویید تا باقیمانده آن از بین برود، سپس از یک ماسک موی نرم کننده مانند ماسک مو هیرواتر حاوی عصاره عسل استفاده کنید.

برای یافتن علت انواع ریزش مو ی خود به پزشک مراجعه کنید!

درک دقیق انواع ریزش مو، از ریزش موی اندروژنتیک گرفته تا آلوپسی آره‌آتا، و همچنین آگاهی از درمان‌های متنوع موجود، می‌تواند افرادی که با این مشکل مواجه هستند را به سمت یافتن راه حل‌های اثربخش هدایت کند. چه ریزش مو ناشی از استرس، عدم تعادل هورمونی، کمبودهای تغذیه‌ای مانند فقر آهن و ویتامین D، یا بیماری‌های پوست سر باشد، شناخت علت‌های اصلی بسیار حیاتی است تا بتوان یک استراتژی درمانی موثر و سفارشی را طراحی کرد.

برای دستیابی به تشخیص دقیق و انتخاب روش درمانی مناسب انواع ریزش مو، مشورت با یک متخصص پوست و مو امری ضروری است. این رویکرد به شما امکان می‌دهد تا با درک عمیق‌تری از نوع خاص ریزش موی خود، روش‌های درمانی موثرتر و متناسب‌تری را انتخاب کنید، بدین ترتیب، مسیری امیدوارکننده برای مدیریت و بهبود وضعیت موهایتان ایجاد می‌شود.

سخن آخر

در این مقاله از سایت رسمی کامان سعی بر این داشتیم تا با ارائه اطلاعاتی در رابطه با انواع ریزش مو و ارائه راهکارهایی جهت درمان و پیشگیری از ریزش مو شما عزیزان را در روند درمان، پیشگیری و شناسایی نوع ریزش مو کمک کنیم؛ امیدواریم که این مطالب برای شما عزیزان مفید بوده باشد.

تمامی مطالب مجله کامان با استفاده از منابع معتبر و به روز نوشته شده است اما با توجه به حساس بودن مطالب این حوزه، هیچ‌گاه توصیه نمی‌کنیم که بدون مشورت با پزشک از مطالب مقالات در سطح اینترنت برای درمان استفاده کنید. همه مقالات صرفا جنبه آموزش و اطلاع‌رسانی دارند و هیچگاه نباید جایگزین مراجعه به پزشک شود، در غیر اینصورت عواقب احتمالی بر عهده‌ی خود فرد خواهد بود.
با توجه به این نکات، مجله کامان مسئولیت هر گونه استفاده‌ی نادرست از محتوای این رسانه را که باعث بوجودآمدن مشکل یا عارضه‌ای برای فرد شود، از خود سلب می‌کند.